amalinks wokungena

Breaking News

U-Bulawayo Ukhuthazwa Ukunanza Iziqondiso zeCovid 19


Coronavirus
Coronavirus

Abezempilakahle bakhuthaza uzulu wakoBulawayo ukuthi angayekethisi ekulandeleni iziqondiso zokuzivikela kuCOVID-19. Inani labantu asebebanjwe belomkhuhlane lo, seliqansa okwethusayo kuleli dolobho okuveza ukuba uzulu kasakhuthalanga ekwenqabeleni ukuthelelwa lumkhuhlane.

Okwamanje idololobho leli lilabantu abangamatshumi ayisikhombisa lantathu-73 abagulayo ngeCovid njalo yilo elikhokhelayo ngokuba labantu abanengi abagulayo ukwedlula izabelo zonke zelizwe.

Inani labantu bakoBulawayo eselihlolwe latholakala lileCOVID-19 ledlula inkulungwane eyodwa lengxenye-1,691, selibulele abangamatshumi ayisithupha lanye lokhu laqhamukayo ngoMbimbitho lonyaka. Leli nani liqhubeka liqansa osokwenze abezempilakahle bakhuthaze uzulu ukuba alandele zonke izixwayiso zikahulumende lezenhlanganiso yomanyano wamazwe womhlaba eye World Helath Organization-WHO, ngoba abantu abanengi bengacina belahlekelwa yimpilo.

Udokotela Wedwa Ndebele uxwayisa uzulu ngomkhuhlane we COVID-19.

“Siletha ukuxwayisa njalo ukuthi siyananzela ukuthi umkhuhlane we Covid-19 lokhe umemetheka kakhulu esigabeni sakithi ngitsho lalabo abalahlekelwa yimpilo bakhanya besesigabeni sethu. Siyaxwayisa ukuthi sinanzelele ukuthi umkhuhlane we covid-19 ulokhe usasekhona and ukuwuvikela lokhe kfuna ukuthi senze zonaleziyana izinto esazizenza ekuqaliseni futhi sibe ngabantu abananzelelanayo ukuthi ungabona omunye engenzi kuhle umkhumbuze ukuthi lokhe siphakathi komkhuhlane lo.”

Uqhubekela phambili udokotela Ndebele esipha iziqondiso okumele zilandelwe.

“Abantu kumele bananzelela ukuthi bamela khatshana labanye abantu, asinanzelelani ukuthi siyagqoka ama mask ngaso sonke isikhathi. Ngoba singakhipha sizamemethekisa lowu mkhuhlane usibulale usiqede. Asigezeni izandla sisebenzisa lama sanitizer, kodwa uma singavali ubuso bethu lamakhala umkhuhlane uzamemetheka loba sigeza izangla ngoba uyamemetheka ngoba uhamba emoyeni njalo. Asinanzeleleni ukuthi umkhuhlane lokhe umemetheka esigabeni sethu okutsho ukuthi kulokuyekethisa okuthi esikwenzayo, ngakho kasinanzeleleni ngoba umkhuhlane lokhe usasekhona.”

Unkosikazi Anita Gondwe umongikazi wakoBulawayo ugcizelela ngokukhuthaza abantu ukuba bagezise ama mask nsuku zonke.

“Loba khathesi abantu besithi sokutshisa ayisekho kodwa ilokhe ikhona. Singalibali ukuthi lokhe siphakathi kwe COVID-19, sibona lama cases alokhe eqansa ngoba abantu asananzeleni abakwenzayo. I mask ihlale igqokiwe kuhle sonke isikhathi njalo nxa iyi surgical iyalahlwa ebin, nxa ingeyelembu kayiwatshwe ngamanzi alesepa ukuze i virus ife. Abantu kabangabambi bambi amakhala, umlomo lamehlo.”

Isakhamuzi semzini weNkulumane, koBulawayo, uNkosikazi Celiwe Songo upha ubufakazi bakhe ngokugula umkhuhlane we COVID-19.

“Kasinanzelelenini zihlobo zami ngomkhuhlane lo weCorona ukhona njalo uyaphila. Mina uke wangibamba ngangisizwa ngitshaywa likhanda lingisinda. Ngilama chest pains angenza ngiphefumule nzima kodwa ngibonga uJehova ukuthi nganelisa ukuthi ngiphume kuwo. Okubuhlungu kakhulu ngalowu umkhuhlane yikuba uwugula wedwa, ukuthi uthi izihlobo zibe seduze akuvumi ngoba sungababulala labo. Engikunanzelelayo yikuthi indaba yama mask le ngekhaya asiyiklandeli kuhle ngoba sigqokelana. Omunye lomunye kasebenzise eyakhe njalo ungazizwa uphathekile zehlukanise kwabanye ngoba sungabathelela labo.”

Isibhedlela seUnited Bulawayo Hospital lokhe kuyiso esamukela izigulane seCOVID-19 koBulawayo kuthi iThorngroove lokhe yavala ngenyanga kaMabasa ayikaze ivulwe ngoba ilokhe isakhiwa ukuba yanelise ukuthatha izigulane ze COVID-19. Iziphathamandla zekhansili yakoBulawayo zenqabe ukuphendula imbuzo yeStudio 7 mayelana lokulungiswa kwesibhedlela seThorngroove.

Kusenjalo, iphephandaba le Chronicle libike ukuba kulesakhamuzi esemzini weCowdray Park koBulawayo esingesinye sabantu ababemenyiwe ukuzojabulela abafundi abaqeqetshe izifundo zabo eNational University of Science and Technonogy esibhubhileyo ngoLwesithathu ngenxa yomkhuhlane we Covid 19. Kungakho abezempilakahle sebecebise uzulu wakoBulawayo ukuthi alandele izixwayiso ezokwenqabela ubhubhane lolu.

Sebezinkulungwane ezedlula ezithobaminwe mibili-8,444, asebetholakale belegcikwane leli, lokhe laqhamukayo elizweni, ngoMbimbitho lonyaka. Abasinde kuleligcikwane sebenzinkulungwane phose ezithobaminwemibili-7,975, labulala abangamakhulu phose amabili lengxenye-248 elizweni jikelele.

Udaba lokuqonga kwenani lababulawa yiCovid koBulawayo siluphiwa nguBathabile Masuku
please wait

No media source currently available

0:00 0:05:35 0:00
XS
SM
MD
LG