amalinks wokungena

Breaking News

EleZimbabwe Litholani Kumabhizimusi eRussia Asebenzela Elizweni Leli?


Russian leader Vladmir Putin and Zimbabwean President Emmerson Mnangagwa
Russian leader Vladmir Putin and Zimbabwean President Emmerson Mnangagwa

EleRussia lithi lidlelana lele Zimbabwe ukwenzela ukuthuthukisa amazwe womabili. Kodwa ingcwethi kwezombusazwe lezenotho zithi ilizwe leli lifuna okwenjiwayo lokunye okuzanceda abantu bakwele Russia. Uhulumende weZimbabwe yena uthi amazwe womabili adlelana ngendlela elakho ukuthuthukisa uzulu.

Kulamankampani amakhulu akwele Russia agoqela eyeAlrosa emba amadayimana eye Vi-Holdings lamanye asebenzela eZimbabwe. Kulambalwa asebenzelana lohulumende kwezokulima, ezempilakahle, ezebutho lokunye. Akwaziwa ukuba eleRussia selitshale imali enganani eZimbabwe selokhu ilizwe leli lathola uzibuse ngomnyaka ka1980. Ingcwethi kwezombusazwe lezenotho zithi kusobala ukuba eleRussia lidinga ukuzinothisa hatshi ukuthuthukisa abantu beZimbabwe. Kodwa omele ilizwe leli eZimbabwe, uMnu. Nikolai Krasilnikov, uthi eleRussia lifuna amazwe womabili athuthuke ngemfanelo.

“Ilizwe lami lifuna ukuqinisa indlela esithengiselana ngayo, kuthi njalo ekusunguleni amabhizimusi, kanye lokuncedana ngezikhathi zenhlupho. Abantu bamazwe ethu womabili kumele baphile impilo ezingcono, ngenxa yobudlelwano bethu. Ngiyathembisa ukuthi eleRussia lizasebenza ngendlela eqondileyo, leleZimbabwe.

Lokhu kusekelwa nguMnu. Nick Mangwana, umabhalane omkhulu kahulumende obona ngokwethulwa kwemibiko.

“Lizakhumbula ukuthi lapho uMongameli Mnangagwa wangena embusweni, wakhuluma esithi eleZimbabwe lifuna ubudlelwano obuhle lamazwe wonke omhlaba. Yikho ke lokhu esikwenzayo. Abalemali yokusungula amabhizimusi kwelakithi, bengaba bevela kweleRussia kumbe eChina, kumbe eBhilithane kanye laseMelika, kababuye laleyo mali bekhululekile.”

UMnu. Bekezela Gumbo, ocubungula indaba zobudlelwano bamazwe omhlaba osebenza lenhlanganiso eyeZimbabwe Democracy Institute, uthi kukhona okufunwa ngele Russia.

“Singakhohlwa ukuthi iRussia ibingekho lapho amanye amazwe etshontsha inotho yeZimbabwe. Kwaqala amakhiwa ngesikhathi singakatholi uzibuse; khathesi kulabavela eChina. Yona iRussia yiyo esisele ukuthi layo ike idle, yikho sesibona amabhizimusi amanengi avela khona, esebuya kwelakithi.”

Kulabanye abanjengcwethi kwezenotho uMnu. Rejoice Ngwenya, umqondisi weCoalition for Market and Liberal Solutions, uthi kulungele eleZimbabwe uma eleRussia selisengenza amabhizimusi alo elizweni.

“Ngibona amanzwe aseAfrica, abalisa eleZimbabwe, esesenelisa ukukhetha amazwe abona ingathi angasebenzeka lawo ngcono, nxa amazwe lawa angalokhu esanda. Kungaba kungatsho ukuthi umkhonomi weRussia uzakhula ukwedlula awamazwe anjengeleMelika, kodwa kutholisa iZimbabwe ithuba lokwengeza amazwe angasebenzelana lawo.”

Kulabanye njalo abathi ukuphakama kwele Russia ngendlela la kwenza eleMelika lesabe ukuthi eleRussia selilakho ukuba lomnotho owedlula ilizwe leli. Kodwa omele eleMelika eZimbabwe, uNkosikazi Pamela Tremont uthi ilizwe lakhe kalilani lobudlelwano beZimbabwe lele Russia.

“EleMelika kalingeneli indaba zobudlelwano beZimbabwe lamanye amazwe abalisa eleRussia. Kodwa esikufunayo yikuthi ilizwe leRussia lime impi ezibulala abantu makhaza abanengi. Nxa ekhona amazwe asekela iRussia isenza lokhu, yiwo esingathakazeleli umanyano wawo leleRussia.”

Abakhonona ngobudlelwana bakwele Russia lele Zimbabwe bathi kumele kuhlolisiswe ukuba yiliphi ilizwe elithola okunengi phakathi kwawo. UNkosikazi Jacqueline Sande, igqcwetha elilwela ilungelo likazulu liyabusola ubudlelwano lobu.

“Kumele eleZimbabwe linakekele ngoba kulamazwe abuya ukuzotshontsha inotho zamazwe aseAfrica, kungenani lokuthi bathembisa ukusebenzelana. Nxa amazwe lawa esebenza ndawonye, akumelanga kube lilinye elizibona engani liphezu kwelinye. Okunye yikuthi akumelanga eleZimbabwe lizithole seliphakathi kwempi enkulu engabe ikhona phakathi kweleRussia leleMelika.”

EleRussia laqala ukudlelana lele Zimbabwe ngesikhathi abansundu belwisana labamhlophe. Ubdudlelwano lobu bukhanya buqakathekiswa kakhulu nguhulumende kaMnagagwa njengalokhu okwakusenziwa ngowayengumongameli umuyi uRobert Mugabe.

Forum

XS
SM
MD
LG